Je hebt waarschijnlijk gehoord van inclusief taalgebruik. Van het gebruiken van genderneutrale woorden, tot het gebruik van een genderneutraal voornaamwoord of (m/v/x) in een vacaturetitel … Maar hoe verzoen je inclusief taalgebruik met een mooie schrijfstijl? Hieronder vind je enkele tips.
1. Kies eens voor het meervoud
Het is soms moeilijk om bepaalde zinnen inclusief te verwoorden. Gelukkig bestaan er veel oplossingen om dat probleem te omzeilen. Heb je al enkele ideetjes? Je kan er bijvoorbeeld voor kiezen het meervoud te gebruiken. Dat kan soelaas bieden, ook bij terugverwijzingen:
Als een klant een vraag heeft, wandelt u best even mee met hem of haar mee om te tonen waar hij of zij het product kan vinden.
Om die “hem” en die “hij” te vermijden, kan er gekozen worden voor “hem of haar” en “hij of zij”, maar een elegantere oplossing is:
Als klanten een vraag hebben, wandelt u best even mee met hen mee om te tonen waar ze het product kunnen vinden.
Let er wel op dat als je deze techniek toepast, de tekst duidelijk blijft. De essentie van de tekst en de boodschap moeten sowieso blijven behouden!
2. Gebruik woorden waarin iedereen zich herkent
Ook verzamelnamen waarin de twee genders vervat zitten, kunnen een mooie oplossing zijn. Neem bijvoorbeeld de onderstaande zin:
Kassierster is een heel sociale job.
Aangezien het woord kassierster een vrouwelijk woord is, kunnen we in dat geval best kiezen voor een inclusievere term: kassamedewerker. Zo sluit je niemand uit door je woordkeuze. De inclusievere zin klinkt dan als volgt:
Kassamedewerker is een heel sociale job.
Zo zie je maar, je hoeft niet in te boeten op stijl om een inclusieve tekst te schrijven. Een kleine aanpassing, maar een wereld van verschil.
3. Gebruik de je-vorm
Als je tekst bestemd is voor diegenen waarover deze gaat, kan je kiezen voor de je-vorm. Je kan je boodschap als volgt formuleren:
Een diensthoofd moet zijn medewerkers voldoende opleidingskansen geven.
Maar je kan er ook voor kiezen om de je-vorm te gebruiken:
Als diensthoofd moet je je medewerkers voldoende opleidingskansen geven.
Zo schrijf je neutraal én voelen de lezers zich meer aangesproken .
Maar die tweede “je” mag je, zoals je in het volgende kopje zal zien, ook gewoon laten vallen:
Als diensthoofd moet je medewerkers voldoende opleidingskansen geven.
4. Gewoon weglaten
Last but not least: je kan ook gewoon een woordje schrappen als je inclusiever wilt schrijven. Zo kan je de zin uit het vorige puntje als volgt herschrijven:
Een diensthoofd moet medewerkers voldoende opleidingskansen geven.
Inclusie en elegantie werken elkaar dus niet tegen. De sleutel is de boodschap van de schrijver goed te begrijpen en deze zo duidelijk mogelijk te herformuleren aan de hand van de inclusiviteitsregels, want inclusief schrijven begint bij de boodschap goed begrijpen om vervolgens de nodige afstand te nemen om de tekst te herformuleren.
Inclusief taalgebruik kan ook ruimer gedefinieerd worden. De vorige punten gingen over gendersinclusie, maar je kan een tekst ook inclusief maken op sociaal vlak (een tekst die leesbaar is voor een ruimer publiek). Dit is een handige link die je daarbij kan helpen:
https://www.accessibility.nl/tools/leesniveau